Prawie 120 tys. uczniów biorących udział w dodatkowych zajęciach sportowych oraz ponad 31 tys. przeszkolonych nauczycieli. Blisko 9 tys. Sport Klubów w całej Polsce oraz 180 tys. godzin zajęć ruchowych dla dzieci i młodzieży po długotrwałym okresie nauki zdalnej. To wyniki pierwszej edycji wspólnego projektu MEiN oraz Akademii Wychowania Fizycznego „WF z AWF”. Badania uczniów biorących udział w programie pokazały negatywne skutki nauki zdalnej – wzrost wskaźnika masy ciała, a także spadek wytrzymałości biegowej, wydolności krążeniowo-oddechowej. Dlatego w 2022 roku program będzie kontynuowany. Na ten cel przeznaczymy ponad 36 mln zł.

To już prawie rok odkąd Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek ogłosił jeden z programów wsparcia uczniów po powrocie do nauki stacjonarnej po długim okresie lekcji zdalnych. Wspólnie z ekspertami z Akademii Wychowania Fizycznego opracowaliśmy projekt pt. „WF z AWF – Aktywny powrót uczniów do szkoły po pandemii”. Podzieliliśmy go na dwa etapy: I – Aktywny powrót do szkoły, II – Sport Kluby. Specjaliści z warszawskiej akademii, we współpracy z akademiami wychowania fizycznego z innych miast szkolili nauczycieli wychowania fizycznego ze szkół podstawowych, ponadpodstawowych i nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej.

Szkolenia nauczycieli

Do udziału w programie zgłosiło się 51 tys. nauczycieli, z czego do tej pory ukończyło szkolenia i otrzymało certyfikat ponad 31 tys. nauczycieli wychowania fizycznego oraz edukacji wczesnoszkolnej. Pozostali zarejestrowani będą mogli wziąć udział w II edycji programu.

Do tej pory w dziewięciu ośrodkach akademii wychowania fizycznego przeprowadzono 350 szkoleń. Składały się one z wykładów teoretycznych dotyczących aspektów zdrowotnych i psychologicznych oraz z zajęć praktycznych, prowadzonych przez specjalistów akademii wychowania fizycznego.

Projekt spotkał się z bardzo dobrą oceną ze strony nauczycieli. Ponad 89 proc. z nich wskazało potrzebę kontynuacji szkoleń. Chęć udziału w II edycji zadeklarowało 88 proc. ankietowanych nauczycieli.

Sport Kluby

W ramach II etapu programu „WF z AWF – Aktywny powrót uczniów do szkoły po pandemii” powstało 8,7 tys. Sport Klubów, w ramach których przeprowadzono ponad 180 tys. godzin zajęć dla prawie 120 tys. uczniów. Większość z nich to uczniowie klas 1-3 ze szkół podstawowych z terenów wiejskich (39%). W programie uczestniczyły również dzieci z niepełnosprawnością. Nauczyciele i uczniowie bardzo wysoko ocenili tę inicjatywę. Podkreślano, że dodatkowe zajęcia umożliwiły szybsze odbudowywanie sprawności fizycznej uczestników zajęć.

Wyniki badań

Program „WF z AWF” to nie tylko szkolenia i Sport Kluby. Specjaliści z akademii przeprowadzili po raz pierwszy od 11 lat badania kondycji fizycznej dzieci i młodzieży na tak dużą skalę. Badania obejmowały pomiary somatyczne (wysokość, masa ciała, obwód talii), a także pomiary wybranych cech sprawności fizycznej uczestników zajęć. Przeprowadzono również ankiety wśród rodziców, opisujące sytuację zdrowotną uczniów.

Z badań wynika, że w ciągu dekady wielkość wskaźnika masy ciała (BMI) zwiększyła się o 2 do 5 proc. w zależności od grupy wiekowej. Problem nadwagi i otyłości dotyczy ponad 15 proc. badanych uczniów i jest szczególnie zauważalny w najmłodszych grupach wiekowych, w których co piąty uczeń cechuje się nadmierną, zagrażającą zdrowiu, masą ciała.

Niepokojący jest również kilkunastoprocentowy spadek poziomu wytrzymałości biegowej w stosunku do wyników z 2010 roku. Uczniowie mają wyraźny spadek wydolności krążeniowo-oddechowej. Można przypuszczać, że jest to w dużej mierze efekt związany z obecnością koronawirusa oraz wielomiesięcznym okresem hipokinezji. Rodzice ponad 15 proc. uczniów potwierdzili u swoich dzieci występowanie w ciągu ostatnich 6 miesięcy objawów, których nie obserwowali przed stwierdzeniem obecności wirusa lub przed pandemią Covid-19. Do najczęściej występujących objawów należały: kaszel, chroniczne zmęczenie oraz bóle w klatce piersiowej.

Podsumowując efekty programu można śmiało powiedzieć, że konieczna jest kontynuacja dotychczasowych działań i wdrażanie nowych, innowacyjnych programów sportowych, a także profilaktycznych aktywizujących dzieci i młodzież. Powinny one uwzględniać stały monitoring kondycji fizycznej oraz wyniki badań naukowych.

Szczegółowe podsumowanie I edycji programu „WF z AWF – Aktywny powrót uczniów do szkoły po pandemii” można znaleźć w raporcie przygotowanym przez Akademię Wychowania Fizycznego w Warszawie .

II edycja programu w 2022 r.

W tym roku projekt „WF z AWF” będzie miał swoją kontynuację. Po raz kolejny zaprosimy nauczycieli wychowania fizycznego i edukacji wczesnoszkolnej do udziału w szkoleniach. Będą również środki na ruchowe zajęcia dodatkowe w ramach Sport Klubów.

W 2022 roku przeznaczymy na program ponad 36 mln zł. W ramach Sport Klubów planujemy przeprowadzenie około 400 godzin zajęć dla dzieci i młodzieży.