Cel działania:
• integracja dzieci, młodzieży, ich rodziców, nauczycieli, wolontariuszy w grupie
i środowisku;
• umożliwienie osiągnięcia przez każdą osobę upośledzoną optymalnego poziomu rozwoju, pozwalającego na możliwie największą samodzielność i komfort psychiczny dla niego i otoczenia;
• poszukiwanie wspólnie z rodzicami i nauczycielami różnorodnych form wspomagania rozwoju podopiecznych;
• ukazanie rodzicom i dzieciom możliwości uczestniczenia w zajęciach poza miejscem zamieszkania – domem czy szkołą;
• przekonanie całych rodzin, a przede wszystkim dzieci i młodzieży, o ich pozytywnej sprawczości;
• rozbudzenie w nich wiary w możliwość osiągania sukcesów opartych na własnej aktywności, motywacji do działania, która pozwoli przezwyciężyć lęk i niepewność, pokonać istniejące i „nieistniejące” bariery;
• przełamywanie barier psychologicznych u dzieci i rodziców.


Szczegółowy opis działania:

Grupa działająca obecnie pod nazwą „Bliżej siebie, bliżej świata”, skupiająca dzieci, młodzież i dorosłych upośledzonych fizycznie lub umysłowo w różnym stopniu ma już swoją historię. Impulsem do tego rodzaju działań było dla mnie zetknięcie się w 1995 r. z dziesięcioletnią dziewczynką  z zespołem Downa. Uczyłam chemii i fizyki, a pomimo to z własnej inicjatywy podjęłam się nauczania dziecka, o którym wiedziałam tylko tyle, że ma orzeczenie o upośledzeniu i jest rówieśnikiem mojego syna. O nauczaniu dzieci upośledzonych w stopniu głębokim w szkole masowej na wsi wiedzieliśmy wtedy niewiele. Wiele działań podejmowałam kierując się wyłącznie intuicją i sercem. Miałam też ogromne wsparcie i pomoc, a dziewczynka silną motywację ze strony rodziny – rodziców, dwóch młodszych sióstr, dziadków i innych bliskich jej osób.
Zaczęłam dokształcać się w tym kierunku kończąc różne formy doskonalenia zawodowego i zdobywając kwalifikacje z zakresu oligofrenopedagogiki (za moim przykładem poszło potem wielu nauczycieli z terenu gminy). Niesamowitym przeżyciem, przynoszącym ogromne efekty w mojej późniejszej pracy, było zetknięcie się z Małgorzatą Kwiatkowską i udział w prowadzonych przez nią trzydniowych, 30-godzinnych warsztatach na temat „Jak satysfakcjonująco i efektywnie pracować z dziećmi głębiej upośledzonymi umysłowo”. Pani Kwiatkowska prowadziła wówczas dom pomocy dla upośledzonych chłopców i przekazała nam swoją wiedzę w bardzo niekonwencjonalny sposób.
Z czasem pojawiali się nowi uczniowie, ale pierwsza uczennica zajmuje w moim sercu szczególne miejsce. Stały jej rozwój w okresie uczęszczania do szkoły umożliwił zmianę orzeczenia z upośledzenia głębokiego na umiarkowane. Korzystała ona z możliwości uczęszczania do szkoły do 21. roku życia. Do dzisiaj mamy serdeczny kontakt. Jest ona osobą otwartą, niezwykle pogodną, kochającą zabawę, czytanie książek i pokonywanie wszelkich trudności, pomimo, że musi korzystać z wózka inwalidzkiego, ze względu na problemy z chodzeniem.
W momencie ukończenia szkoły tacy uczniowie i ich rodziny pozostawione były same sobie, nie licząc pomocy ze strony miejscowego GOPS-u, która ma nieco inny charakter.
Na terenie gminy Świekatowo zamieszkuje około 30 rodzin posiadających dzieci upośledzone fizycznie lub umysłowo w różnym stopniu. Do czasu, kiedy postanowiłam utworzyć grupę, wzajemny kontakt dzieci ograniczał się do spotkań na terenie szkoły czy Przychodni Lekarskiej. Uczniowie ci prawie nie uczestniczyli w zorganizowanych wyjazdach lub imprezach pozaszkolnych. Zauważyłam, że istnieje ogromna potrzeba wspierania dzieci i ich rodzin, ułatwienia im współpracy czy pomocy przy organizowaniu spotkań o różnym charakterze. Ze względu na miejsce zamieszkania - ok. 50 km od Bydgoszczy i 30 km od miast powiatowych, mają oni utrudniony dostęp do przychodni specjalistycznych czy miejsc prowadzenia terapii zajęciowej. Starałam się również wskazać rodzicom, że oprócz korzystania z różnorakich zajęć na miejscu, mogą oni uczestniczyć w wyjazdach organizowanych nie tylko w celach leczniczych, ale również turystycznych, rekreacyjnych i rozrywkowych. Imprezy te wspaniale stymulują rozwój ich dzieci i są korzystne dla nich samych.
Z moich doświadczeń wynika, że warto podjąć się każdego działania „aby rozwiać chmury, które nad dziećmi głęboko niezrozumianymi są wyjątkowo gęste. Co ludzkiego Im pokażemy? Ile świata pozwolimy im poznać? (Małgorzata Kwiatkowska – „Dzieci głęboko niezrozumiane”).
Założenia te staram się realizować poprzez cykliczne, cotygodniowe spotkania i imprezy integracyjne, odbywające się obecnie na terenie Gimnazjum w Świekatowie oraz różnorakie wyjazdy i wycieczki. Zdobyłam przychylność Urzędu Gminy, GOPS-u, parafii, innych szkół  i organizacji działających na naszym terenie oraz prywatnych sponsorów. Od kilku lat współpracuję również z Towarzystwem Rozwoju Gminy Świekatowo, co ułatwia zdobycie funduszy, ponieważ działalność tego typu stała się jednym ze zadań statutowych Towarzystwa. W bezpośrednim działaniu wspierają mnie przede wszystkim nauczyciele nauczania indywidualnego pracujący w gimnazjum, którzy prowadzą zajęcia z uczestnikami spotkań czy pomagają w opiece podczas wyjazdów. Do pracy włączają się również w miarę potrzeb wolontariusze – gimnazjaliści (w czasie istnienia drużyny harcerskiej byli to również druhowie).

W latach 2007-2009 w wyjazdach m.in. do  Łeby, Gdyni, Gdańska, Pucka i Władysławowa brała udział ok. 50-osobowa grupa uczniów z terenu gminy, posiadających orzeczenie o niepełnosprawności wraz z opiekunami. Zorganizowanie i sfinansowanie tak licznych wycieczek możliwe było dzięki temu, że byłam wraz z koleżankami z GOPS-u współprowadzącą projekt „Uczeń na wsi”. Uzyskaliśmy wsparcie finansowe dla uczniów niepełnosprawnych wszystkich typów szkół w kwocie ok. 75000 zł rocznie.

Obecnie odbiorcami naszych działań są osoby upośledzone - byłe uczennice, młodzież z gimnazjum i szkoły podstawowej oraz ich rodzice, którzy biorą udział w uroczystościach i wyjazdach. Możemy korzystać z gminnego busa dla niepełnosprawnych, pozyskanego w ramach projektu „Uczeń na wsi”.
Formy działalności grupy dzieci i młodzieży niepełnosprawnej „Bliżej siebie, bliżej świata”:
• cotygodniowe integracyjne spotkania dydaktyczno-terapeutyczne;
• imprezy okolicznościowe organizowane zgodnie z kalendarzem uroczystości – Mikołajki, spotkanie opłatkowe, wielkanocne, Dzień Matki, Ojca, DEN, zabawy karnawałowe, Andrzejki, ogniska na pożegnanie szkoły, lata, powitanie jesieni;
• imprezy sportowe;
• wyjazdy do kina, opery i filharmonii;
• pobyty w muzeach – połączone z zajęciami warsztatowymi, np. pieczenia pierników, lepienia z gliny czy malowania bombek;
• wycieczki nad morze (Łeba, Gdynia, Gdańsk, Puck, Władysławowo, Rozewie), do Torunia, Solca Kujawskiego, do miasteczka westernowego w Rudniku koło Grudziądza, Bydgoszczy, Ciechocinka, na Pałuki (m.in. Żnin, Biskupin), podczas których przewodnicy w przystępny sposób przekazują wiedzę na temat zwiedzanych miejsc docelowych i ciekawostek spotykanych na trasie;
• pobyt w Ośrodku Rehabilitacji i Wypoczynku „Perła Borów” w Tleniu. W czasie realizacji tych zadań uczestnicy wspinali się na wydmy, „walczyli” z morskimi falami, podziwiali widoki z latarni morskiej, poznawali zwierzęta w ZOO,  oceanarium, fokarium, pływali statkami po morzu i jeziorze, spacerowali po molo, zwiedzali zabytkowe miasta, byli w jaskini, przerażali się na widok dinozaurów czy popisów kowbojskich, zapoznawali się z warunkami życia i pracę dawnych plemion, ludności sprzed lat,  spoglądali na gwiazdy w planetarium, piekli pierniki, oglądali filmy, słuchali muzyki, zachwycali się baletem, odpoczywali, a przede wszystkim uczyli się świata, bawiąc się znakomicie. Okazuje się, że można dotrzeć w te wszystkie miejsca, nawet przy pomocy wózka, jeżeli spotkamy ludzi rozumiejących potrzeby innych.
Z moich doświadczeń wynika, że warto podjąć się każdego działania „aby rozwiać chmury, które nad dziećmi głęboko niezrozumianymi są wyjątkowo gęste. Co ludzkiego Im pokażemy? Ile świata pozwolimy im poznać?

Efekty działania:
• integracja osób niepełnosprawnych i ich rodzin w szkole i środowisku;
• uaktywnienie i usamodzielnienie (na miarę możliwości) dzieci i młodzieży, utwierdzenie ich w przekonaniu, że wiele potrafią, a niepełnosprawność nie musi być przeszkodą w realizacji marzeń;
• dostarczenie uczniom nowych bodźców i przeżyć stymulujących ich ciągły rozwój;
• wskazanie na efekty wytrwałej i systematycznej pracy;
• stworzenie okazji dla rodziców do podziwiania swoich pociech w niecodziennych sytuacjach;

• wzmocnienie sukcesami dziecka i jego rodziców;
• przekonanie rodziców, że nie są sami ze swoimi problemami;
• właściwe zainteresowanie władz i części środowiska problemami niepełnosprawnych i chęć wspomagania tej grupy;
• podejmowanie się różnych form dokształcania (np. udział w projektach, szkoły ponadgimnazjalne) lub pracy przez niektórych absolwentów.



Osoby / instytucje współpracujące i zakres współpracy:
Zdobyłam przychylność Urzędu Gminy, GOPS-u, parafii, innych szkół i organizacji działających na naszym terenie oraz prywatnych sponsorów. Od kilku lat współpracuję również z Towarzystwem Rozwoju Gminy Świekatowo, co ułatwia zdobycie funduszy, ponieważ działalność tego typu stała się jednym ze zadań statutowych Towarzystwa. W bezpośrednim działaniu wspierają mnie przede wszystkim nauczyciele nauczania indywidualnego pracujący w gimnazjum, którzy prowadzą zajęcia
z uczestnikami spotkań czy pomagają w opiece podczas wyjazdów. Do pracy włączają się również w miarę potrzeb wolontariusze – gimnazjaliści (w czasie istnienia drużyny harcerskiej byli to również druhowie).


Informacje dodatkowe:
-

Więcej informacji o przykładzie dobrej praktyki znajdziesz na stronie -