Realizowana przez wizytatorów ewaluacja zewnętrzna dostarcza istotnych informacji m. in. na temat organizacji procesów edukacyjnych w szkołach i placówkach naszego województwa. Uzyskiwane dane są poddawane permanentnej, szczegółowej analizie i ocenie przez powołany w Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy  w ramach Zespołu do spraw badania jakości kształcenia – podzespół ds. diagnoz i analiz. W skład podzespołu wchodzą wizytatorzy-ewaluatorzy: pani Katarzyna Komakowska z Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy, pani Małgorzata Gontarek z Delegatury we Włocławku i pan Zbigniew Jaguszewski z Delegatury w Toruniu. W roku szkolnym 2013/2014 zajęli się wnikliwym badaniem danych zgromadzonych w arkuszach obserwacji lekcji/zajęć podczas przeprowadzonych od 1.09.2013 r. do 30.04.2014 r. ewaluacji zewnętrznych. Powyższe analizy przeprowadzono w celu:

• zestawienia danych umożliwiających porównanie wyników ewaluacji zewnętrznej na poziomie  województwa z wynikami powiatów i gmin;
• określenia mocnych i słabych stron w organizacji procesów edukacyjnych;
• pozyskania informacji nt. potrzeb w zakresie doskonalenia procesów edukacyjnych
  w szkołach i przedszkolach oraz ustalenia kierunków rozwoju.

Zespół wykorzystywał dane zgromadzone w toku ewaluacji zewnętrznych, w arkuszach obserwacji lekcji/zajęć zamieszczonych w module statystycznym platformy NPSEO, porównując je, dla pozyskania kompletnej informacji, z danymi statystycznymi uzyskanymi
z ankiet dla uczniów „Moja szkoła” i „Mój dzień” oraz ankiet dla rodziców wychowanków przedszkoli. Badaniem objęto: 41 przedszkoli, 54 szkoły podstawowe, 29 gimnazja i 5 liceów ogólnokształcących.

W efekcie przeprowadzonych prac sformułowano wnioski do wdrożenia w ramach doskonalenia nauczycieli i nadzoru pedagogicznego dyrektorów szkół i przedszkoli.

1. Rekomendacje w zakresie doskonalenia nauczycieli:

• wyposażać nauczycieli w wiedzę i umiejętności umożliwiające wsparcie uczniów
  w zakresie świadomego kształtowania procesu własnego uczenia się i postawy odpowiedzialności za jego efekty, m. in. poprzez odpowiednie formułowanie szczegółowych celów operacyjnych, wykorzystywanie błędów do uczenia się, przekazywanie jasnej dla ucznia informacji zwrotnej, przydatnej w pracy własnej;
• doskonalić formę pracy w grupie w zakresie sposobu jej organizacji oraz jako działania umożliwiającego uczniom uczenie się od siebie nawzajem;
• tworzyć przestrzeń dla aktywności ucznia, poszukiwania rozwiązań, kreatywności
  – w tym umożliwianie wpływania na organizację procesów edukacyjnych (np. poprzez zbieranie przez nauczycieli opinii uczniowskich na temat sposobu przekazywania wiedzy i oczekiwań);
• organizować procesów edukacyjnych w sposób, który pokazuje przydatność wiedzy
  i umiejętności, m. in. poprzez nawiązywanie do aktualnych wydarzeń.

1. Rekomendacje w zakresie nadzoru dyrektorów szkół:

• diagnozę potrzeb i możliwości uczniów poszerzyć o gromadzenie informacji
  nt. preferowanego stylu uczenia się i inteligencji wielorakich;
• kontrolować efektywność wykorzystywania czasu na lekcji na uczenie się oraz strukturę zajęć - występowanie poszczególnych ogniw, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zapoznawanie uczniów w zrozumiały dla nich sposób z celami, określanie przebiegu zajęć i podsumowywanie efektów pracy;
• w ramach nadzoru analizować częstotliwość udzielania uczącym się wskazówek dotyczących uczenia się i jakość tych informacji, stosowanie form i metod pracy umożliwiających uczenie się od siebie nawzajem;
• w ramach zespołów nauczycieli uczących w jednym oddziale planować działania uwzględniające korelację międzyprzedmiotową oraz działania międzyprzedmiotowe,
  w celu zapewnienia uczniom lepszego powiązania różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystania.

Rys. 1 Źródło: pytanie do uczniów w ankiecie „Moja szkoła”: Czy to, czego uczysz się w szkole przydaje Ci się
w życiu?